“Το μισθωτικό σύστημα είναι η μόνη πηγή μιζέριας του κόσμου. Το στηρίζουν οι εύπορες τάξεις, και για να καταστραφεί πρέπει οι εύπορες τάξεις είτε να μάθουν να δουλεύουν είτε να πεθάνουν. Μία λίβρα δυναμίτη είναι καλύτερη από ένα τσουβάλι ψηφοδέλτια! Διεκδικήστε οχτώ ώρες εργασίας με τα όπλα στο χέρι, για να αντιμετωπίσετε τα σκυλιά των καπιταλιστών, την αστυνομία και τον στρατό με τον κατάλληλο τρόπο.”
Τζέραρντ Λίζιους – αναρχικός του Σικάγο
Τα γεγονότα της εργατικής Πρωτομαγιάς, οι συγκρούσεις στο Σικάγο του 1886, η σφαγή στην πλατεία Χέιμαρκετ, η δολοφονία και οι εκτελέσεις δεκάδων εργατών και αναρχικών από τους βιομήχανους και τους υπηρέτες τους, ξεκίνησαν από το αίτημα για 8ωρη εργασία.
Στην εποχή της ταχύτατης βιομηχανικής ανάπτυξης, οι εργάτες δούλευαν εξαντλητικά ωράρια (από 72 εώς και 90 ώρες τη βδομάδα) με μισθούς πείνας, ζούσαν σε φτωχικά σπίτια, με ανύπαρκτες συνθήκες υγιεινής, νερού και τροφής, με την ανεργία σε δυσθεώρητα ύψη και συνεχώς αυξανόμενη. Το 1884 οι πιο μαχητικοί συνδικαλιστές του Σικάγο, αφού εγκατέλειψαν τα επίσημα συνδικάτα, ίδρυσαν το Κεντρικό Εργατικό Συνδικάτο, σε άμεση σχέση με την αμερικάνικη αναρχική οργάνωση “Διεθνής Ένωση Εργαζομένων” ή αλλιώς τη Μαύρη Διεθνή (που είχε ιδρυθεί από το προηγούμενο έτος) μια από τις πιο δραστήριες οργανώσεις που συνέβαλλε αποφασιστικά στη συνείδηση, την οργάνωση και τον απεργιακό ξεσηκωμό. Προέβαλαν το αίτημα για 8ωρη εργασία, θεωρώντας το ως ένα μερικό αίτημα στο πλαίσιο όμως της συνολικής ανατροπής του καπιταλιστικού συστήματος και με διατύπωση στο ότι έπρεπε να κατακτηθεί από τους ίδιους τους εργάτες, χωρίς τη διαμεσολάβηση των κομμάτων και της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας.
Η απεργία για το 8ωρο ξεκίνησε στο Σικάγο το Σάββατο της 1ης Μαϊου του 1886 με τη μαζική συμμετοχή χιλιάδων εργατών, παραλύοντας τον παραγωγικό ιστό της πόλης. Εκατοντάδες χιλιάδες ήταν και οι απεργοί σε ολόκληρες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι πρώτες συγκρούσεις με την αστυνομία τους μπράβους, τους απεργοσπάστες και τα ομοσπονδιακά στρατεύματα ξεκίνησαν την Δευτέρα, στις 3 Μαϊου, όταν απεργοί εργάτες ξυλείας δέχθηκαν την άγρια επίθεση της αστυνομίας, κοντά σε εργοστάσιό τους την ώρα που προσπαθούσαν να προσεγγίσουν τους απεργοσπάστες. Οι μπάτσοι επιτέθηκαν πυροβολώντας αδιάκριτα τους απεργούς, δολοφονώντας 6 εργάτες και τραυματίζοντας πολλούς άλλους.
«Εκδικηθείτε! Εργάτες, στα όπλα! Τα αφεντικά εξαπέλυσαν τα λαγωνικά τους – την αστυνομία – και δολοφόνησαν έξι από τ’ αδέρφια σας, σήμερα στη φάμπρικα του Μακ Κόρμικ. Σκότωσαν τ’άμοιρα αδέρφια σας, γιατί όπως κι εσείς είχαν το κουράγιο να μην υπακούσουν στην ανώτατη θέληση των αφεντικών σας. Τους σκότωσαν, γιατί τόλμησαν ν’ απαιτήσουν την μείωση των ωρών σκλαβιάς.»
Προκήρυξη που κυκλοφόρησε από το τυπογραφείο
της αναρχικής εφημερίδας ‘Arbeiter Zeitung’
Ως απάντηση καλέστηκε συγκέντρωση το απόγευμα της 4ης Μαϊου στην πλατεία Χέιμαρκετ του Σικάγο. Ήδη από το πρωί εκείνης της μέρας είχαν ξεκινήσει συγκρούσεις ανάμεσα σε χιλιάδες απεργούς και την αστυνομία. Οι ταραχές σταμάτησαν το απόγευμα, την ώρα της προγραμματισμένης συγκέντρωσης, η οποία είχε αποφασιστεί από τους αναρχικούς να έχει ειρηνικό χαρακτήρα. Μετά από αρκετές ώρες, όταν αποχωρούσε ο κόσμος, η πλατεία περικυκλώθηκε από αστυνομικούς και σώματα στρατού, που κινούνταν απειλητικά προς το πλήθος. Την ώρα που δίνονταν η διαταγή στην αστυνομία να επιτεθεί, εξερράγη μέσα στις γραμμές των αστυνομικών μία βόμβα (που τοποθέτησε άγνωστος, μέχρι και σήμερα, βομβιστής) τραυματίζοντας 66 μπάτσους, και προκαλώντας το θάνατο σε 7 από αυτούς. Ακολούθησε σφαγή, καθώς οι μπάτσοι μανιασμένοι άρχισαν να πυροβολούν ανεξέλεγκτα το συγκεντρωμένο πλήθος, δολοφονώντας δεκάδες εργάτες και τραυματίζοντας εκατοντάδες.
Μέσα σε ένα κλίμα συκοφαντίας, τρομοϋστερίας και πανικού από τους κυβερνώντες και τις εφημερίδες τους, στοχοποιείται ο αναρχικός χώρος και οι οργανωμένοι αναρχικοί οι οποίοι υποδεικνύονται ως οι πιθανοί βομβιστές. Οι Albert Parsons, August Spies, Michael Schwab, Samuel Fielden, George Engel, Adolph Fischer, Οscar Neebe και Louis Lingg, από τους πιο μαχητικούς αναρχικούς του Σικάγο, κατηγορήθηκαν ως ηθικοί αυτουργοί της βομβιστικής έκρηξης και δικάστηκαν για τις ιδέες τους. Οι Πάρσονς, Σπάις, Ένγκελ και Φίσερ απαγχονίστηκαν στις 17 Νοεμβρίου του 1887, την Μαύρη Παρασκευή. Οι Φήλντεν και Σουόμπ καταδικάστηκαν σε ισόβια, ενώ ο Λινγκ, μόλις 21 ετών, και αρνούμενος κάθε συνδιαλλαγή και διαπραγμάτευση με το κράτος και τους δικαστές, αυτοκτόνησε στο κελί του, καπνίζοντας τσιγάρο με δυναμίτη. Τη νεκρική πομπή των αναρχικών αγωνιστών ακολούθησαν 200.000 άνθρωποι ως το νεκροταφείο Βόλτχαϊμ, που θάφτηκαν. Τα επόμενα χρόνια στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε πολλές χώρες της Ευρώπης και του κόσμου, διοργανώνονταν κάθε 1η Μάη συγκεντρώσεις στην μνήμη των Μαρτύρων του Σικάγο, όπως ονομάστηκαν οι δολοφονημένοι αναρχικοί αγωνιστές. Το 8ωρο είχε πλέον κατακτηθεί.
139 χρόνια μετά την εξέγερση των εργατών την Πρωτομαγιά του 1886 στο Σικάγο ιστορικό μας χρέος η διατήρηση της μνήμης ενάντια στη λήθη. Το πρόταγμα για μια κοινωνία απελευθερωμένη από τα δεσμά του κεφαλαίου και του κράτους, ελεύθερη από τη μισθωτή εργασία και χειραφετημένη, παραμένει επίκαιρο. Σήμερα οι μισθοί δεν αρκούν να καλύψουν τα βασικά μας έξοδα, πολλοί είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε και δεύτερη δουλειά. Η ακρίβεια σε όλα τα αγαθά, στην ενέργεια, στα καύσιμα, στα τρόφιμα, ενοίκια, ΕΝΦΙΑ, εφορία, μέσα μεταφοράς, φάρμακα, υγεία κ.λπ. είναι εμφανής. Η χώρα πανευρωπαϊκά κατατάσσεται στις πρώτες θέσεις στην ακρίβεια και στις τελευταίες στους μισθούς. Κάποιες ιστορικές διεκδικήσεις έχουν εξαφανιστεί μέσω μιας σειράς νομοσχεδίων. Εργατικά ατυχήματα-ταξικές δολοφονίες βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Μεγάλα ποσοστά ανεργίας κυρίως στις νεότερες ηλικίες που προσπαθούν να καλυφθούν με 3μηνες και 5μηνες συμβάσεις, η επισφάλεια προελαύνει. Ιδιωτικοποιήσεις παντού, στη Παιδεία και το ΕΣΥ, αναδιαρθρώσεις σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας, πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας, νέο νομοσχέδιο για εξαήμερο και 13ωρο, διώξεις, νόμοι ενάντια στην απεργία, πειθαρχικά και απολύσεις σε όσους αρνούνται το μονόδρομο του νεοφιλελευθερισμού.
Η οργάνωση και ο πολλαπλασιασμός των αντιστάσεών μας αποτελεί ζήτημα υψίστης σημασίας, ειδικά σε αυτή τη περίοδο της συνολικής και οργανωμένης επίθεσης του κρατικού και καπιταλιστικού συστήματος. Ορμώμενοι από τα ταξικά και ιδεολογικά μας αδέρφια του Σικάγου, τα οποία οργανώνονταν σε αυτόνομα σωματεία και ενώσεις, αδιαμεσολάβητα και αντιιεραρχικά, έξω από κόμματα και αναθέσεις, προχωρούσαν σε γενικευμένες απεργίες, δεν επέτρεπαν στο κράτος να έχει στα χέρια του το μονοπώλιο της βίας απέναντι στην κοινωνία, δεν δίστασαν να περιφρουρήσουν τη Τάξη τους και τους αγώνες τους, να αμυνθούν έμπρακτα απέναντι στις συνεχόμενες επιθέσεις της τάξης των κεφαλαιοκρατών και των προστατών τους… και εμείς δεν έχουμε να περιμένουν τίποτα από τους θεσμούς, τα κοινοβούλια, τις κυβερνήσεις, τις αντιπολιτεύσεις, τις γραφειοκρατικές συνδικαλιστικές ηγεσίες. Ο δρόμος για την κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση, θα επέλθει μέσω των οργανωμένων στη βάση, μαχητικών και ανατρεπτικών αγώνων ενάντια στους καταπιεστές μας, ενάντια σε ένα σύστημα που δεν μας αφήνει να αναπνεύσουμε. Για μια κοινωνία χωρίς εξουσία, αφεντικά και εξαναγκασμούς.
Τροχιά στο Άπειρο