Το παρακάτω Αντιπολεμικό Μανιφέστο που υπογράφεται από δεκάδες γνωστούς αναρχικούς, συντάχθηκε και κυκλοφόρησε στο Λονδίνο το 1915 και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες. Στην αρχή της ανθρωποσφαγής του 1ου παγκοσμίου πολέμου, οι ιδεολογικοί πρόγονοί μας, κάνουν σαφές ποιος είναι ο ρόλος των Αναρχικών στα ενδοεξουσιαστικά αιματοκυλίσματα και στους διακρατικούς ανταγωνισμούς: αποφασιστικά εναντίον όλων των πολέμων μεταξύ των λαών. Υπάρχει μόνο ένας απελευθερωτικός πόλεμος, αυτός που σε όλες τις χώρες διεξάγεται από τους καταπιεσμένους ενάντια στους καταπιεστές τους, από τους εκμεταλλευόμενους ενάντια στους εκμεταλλευτές τους, όποιον μανδύα και αν φοράνε.
Η ΕΥΡΩΠΗ ΦΛΕΓΕΤΑΙ, ΔΩΔΕΚΑ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΑΝΤΡΕΣ εμπλέκονται στην πιο φρικτή σφαγή που έχει καταγράψει ποτέ η ιστορία· εκατομμύρια γυναίκες και παιδιά με δάκρυα στα μάτια· η οικονομική, πνευματική και ηθική ζωή επτά μεγάλων λαών έχει βάναυσα διακοπεί, και η απειλή μεγαλώνει όλο και περισσότερο, κάθε μέρα, με νέες στρατιωτικές επιπλοκές – έτσι παρουσιάζεται, για επτά μήνες, αυτό το επώδυνο, σπαρακτικό, και απεχθές θέαμα από τον πολιτισμένο κόσμο.
Αλλά ένα θέαμα αναμενόμενο, τουλάχιστον, από τους Αναρχικούς, διότι γι’ αυτούς ποτέ δεν υπήρξε αλλά ούτε και υπάρχει καμία αμφιβολία (τα τρομερά γεγονότα του σήμερα ενισχύουν την πεποίθηση αυτή) ότι ο πόλεμος μονίμως ενθαρρύνεται από το σημερινό κοινωνικό σύστημα. Η ένοπλη σύγκρουση, περιορισμένη ή εκτεταμένη, αποικιακή ή Ευρωπαϊκή, είναι η φυσική συνέπεια και η αναπόφευκτη και μοιραία κατάληξη μιας κοινωνίας που θεμελιώθηκε πάνω στην εκμετάλλευση των εργαζομένων, στηρίζεται στην άγρια πάλη των τάξεων και εξαναγκάζει την Εργασία να παραδοθεί στην κυριαρχία μιας μειοψηφίας παράσιτων που κατέχουν τόσο την πολιτική, όσο και την οικονομική εξουσία.
Ο πόλεμος ήταν αναπόφευκτος. Από όπου κι αν γεννήθηκε, έπρεπε να επέλθει. Δεν ήταν ανώφελο που για μισό αιώνα υπήρξε μια πυρετώδης προετοιμασία των πιο φοβερών πολεμικών εξοπλισμών και μια αδιάκοπη αύξηση των προϋπολογισμών του θανάτου. Δεν είναι δυνατόν με τη διαρκή βελτίωση των όπλων του πολέμου και συγκεντρώνοντας το μυαλό και τη θέληση όλων στην καλύτερη οργάνωση της στρατιωτικής μηχανής, οι άνθρωποι να εργάζονται για την ειρήνη.
Ως εκ τούτου, είναι ανόητο και παιδαριώδες, έχοντας ήδη πολλαπλασιαστεί τα αίτια και οι περιστάσεις της
σύγκρουσης, να επιδιώξει κανείς να επιρρίψει ευθύνες σε τούτη ή την άλλη κυβέρνηση. Δεν μπορεί να γίνει δυνατή η διάκριση μεταξύ επιθετικών και αμυντικών πολέμων. Στην παρούσα σύγκρουση, οι κυβερνήσεις του Βερολίνου και της Βιέννης προσπάθησαν να δικαιολογήσουν τους εαυτούς τους με έγγραφα όχι λιγότερο αυθεντικά από τα αντίστοιχα των κυβερνήσεων του Παρισιού και της Πετρούπολης. Η κάθε κυβέρνηση κάνει ότι μπορεί για να παράγει τα πιο αδιαμφισβήτητα και κρίσιμα έγγραφα, προκειμένου να γνωστοποιήσει την καλή της πίστη και να παρουσιάσει τον εαυτό της ως τον αψεγάδιαστο υπερασπιστή των δικαιωμάτων και της ελευθερίας καθώς και τον πρωταθλητή του πολιτισμού.
Πολιτισμός; Ποιος, λοιπόν, τον αντιπροσωπεύει τώρα; Είναι το Γερμανικό Κράτος, με τον τρομερό του μιλιταρισμό, και τόσο ισχυρό που έχει καταπνίξει κάθε διάθεση για επανάσταση; Είναι το Ρωσικό κράτος, στο οποίο το μαστίγιο, η κρεμάλα και η Σιβηρία είναι τα μοναδικά μέσα πειθούς; Είναι το Γαλλικό κράτος, με το Biribi (1) του, τις αιματηρές του κατακτήσεις στο Τονκίν, τη Μαδαγασκάρη, το Μαρόκο, και την υποχρεωτική επιστράτευση των μαύρων στρατιωτών (2); Η Γαλλία, η οποία θέτει υπό κράτηση στις φυλακές της, για χρόνια, συντρόφους των οποίων η μόνη ενοχή είναι ότι έχουν γράψει και μιλήσει ενάντια στον πόλεμο; Είναι το Αγγλικό κράτος, το οποίο εκμεταλλεύεται, διαιρεί και καταπιέζει τον πληθυσμό της απέραντης αποικιακής της αυτοκρατορίας; Όχι· κανένα από τα εμπόλεμα μέρη δεν δικαιούται να επικαλεσθεί το όνομα του πολιτισμού ή να ανακηρύξει τον εαυτό του σε κατάσταση νόμιμης άμυνας.
Η αλήθεια είναι ότι η αιτία των πολέμων, αυτού που σήμερα λερώνει με αίμα τις πεδιάδες της Ευρώπης, όπως και όλων αυτών που προηγήθηκαν, στηρίζεται αποκλειστικά στην ύπαρξη του Κράτους, που είναι η πολιτική μορφή του προνομίου. Το Κράτος έχει δημιουργηθεί από την στρατιωτική δύναμη, έχει αναπτυχθεί μέσω αυτής και λογικά στηρίζεται στη στρατιωτική δύναμη προκειμένου να διατηρήσει την παντοδυναμία του. Όποια μορφή και αν πάρει, το Κράτος δεν είναι τίποτα άλλο εκτός από οργανωμένη καταπίεση για το όφελος μιας προνομιούχας μειοψηφίας. Η τωρινή σύγκρουση το απεικονίζει αυτό με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο. Όλες οι μορφές Κράτους έχουν εμπλακεί στον σημερινό πόλεμο· απολυταρχία με τη Ρωσία, μια ηπιότερη απολυταρχία με Κοινοβουλευτικούς θεσμούς με τη Γερμανία, Κράτος που κυβερνά λαούς διαφορετικών φυλών με την Αυστρία, ένα καθεστώς συνταγματικής δημοκρατίας με την Αγγλία και ένα δημοκρατικό Ρεπουμπλικανικό καθεστώς με τη Γαλλία.
Η ατυχία των λαών, που ήταν βαθύτατα προσηλωμένοι στην ειρήνη, είναι ότι, για να αποφευχθεί ο πόλεμος,
εναπόθεσαν την εμπιστοσύνη τους στο Κράτος με τους ραδιούργους διπλωμάτες του, στη δημοκρατία και στα πολιτικά κόμματα (χωρίς να εξαιρούνται αυτά της αντιπολίτευσης, όπως ο Κοινοβουλευτικός Σοσιαλισμός). Αυτή η εμπιστοσύνη προδόθηκε σκόπιμα και συνεχίζει να είναι έτσι, όταν οι κυβερνήσεις, με τη βοήθεια του συνόλου του τύπου τους, πείθουν τους αντίστοιχους λαούς ότι ο πόλεμος αυτός είναι ένας απελευθερωτικός πόλεμος. Είμαστε αποφασιστικά εναντίον όλων των πολέμων μεταξύ των λαών και σε ουδέτερες χώρες, όπως η Ιταλία, όπου οι κυβερνήσεις προσπαθούν να ρίξουν καινούριους λαούς στο πύρινο καμίνι του πολέμου, οι σύντροφοί μας ήταν, είναι και θα είναι για πάντα οι πιο δραστήριοι αντιτιθέμενοι του πόλεμου. Ο ρόλος των Αναρχικών στην παρούσα τραγωδία, όποιος κι αν είναι ο τόπος ή η κατάσταση στην οποία βρίσκονται, είναι να συνεχίσουν να διακηρύττουν ότι υπάρχει μόνο ένας απελευθερωτικός πόλεμος: αυτός που σε όλες τις χώρες διεξάγεται από τους καταπιεσμένους ενάντια στους καταπιεστές τους, από τους εκμεταλλευόμενους ενάντια στους εκμεταλλευτές τους. Εμείς έχουμε να πείσουμε τους σκλάβους να επαναστατήσουν ενάντια στους αφέντες τους. Η Αναρχική δράση και προπαγάνδα πρέπει επιμελώς και με επιμονή να στοχεύει στην αποδυνάμωση και διάλυση των διαφόρων Κρατών, καλλιεργώντας το πνεύμα της εξέγερσης και προκαλώντας τη δυσαρέσκεια σε λαούς και στρατούς. Σε όλους τους στρατιώτες, όλων των χωρών, που πιστεύουν ότι αγωνίζονται για τη δικαιοσύνη και την ελευθερία, θα πρέπει να δηλώσουμε ότι ο ηρωισμός και η ανδρεία τους θα χρησιμεύσουν μόνο για να διαιωνίσουν το μίσος, την τυραννία και τη δυστυχία. Στους εργάτες των εργοστασίων και των ορυχείων είναι αναγκαίο να υπενθυμίσουμε ότι τα τουφέκια που έχουν πλέον στα χέρια τους, έχουν χρησιμοποιηθεί εναντίον τους στις απεργίες και στις εξεγέρσεις και ότι αργότερα θα χρησιμοποιηθούν και πάλι εναντίον τους, με σκοπό να τους υποχρεώσουν να υφίστανται και να υπομένουν την καπιταλιστική εκμετάλλευση.
Στους εργάτες των αγροκτημάτων και των χωραφιών, είναι απαραίτητο να καταδειχθεί ότι μετά τον πόλεμο θα
υποχρεωθούν για ακόμη μια φορά να λυγίσουν κάτω από το ζυγό και να συνεχίσουν να καλλιεργούν τη γη των αρχόντων τους και να ταΐζουν τους πλούσιους.
Σε όλους τους απόκληρους, ότι δεν θα πρέπει να αποχωριστούν τα όπλα τους μέχρι να τακτοποιήσουν τους
λογαριασμούς τους με τους καταπιεστές τους, έως ότου έχουν πάρει γη, εργοστάσια και εργαστήρια για τους ίδιους.
Στις μητέρες, τις συζύγους και τις κόρες, τα θύματα της αυξημένης δυστυχίας και στέρησης, ας δείξουμε τους
πραγματικούς υπεύθυνους για τις λύπες τους και για τη σφαγή των πατεράδων, των υιών και των συζύγων τους.
Πρέπει να επωφεληθούμε από όλα τα κινήματα εξέγερσης, απ’ όλη τη δυσαρέσκεια, προκειμένου να υποδαυλίσουμε την εξέγερση και να οργανώσουμε την επανάσταση με την οποία σκοπεύουμε να βάλουμε τέλος σε όλες τις κοινωνικές αδικίες. Καμία απελπισία, ακόμη και πριν από μια συμφορά σαν τον σημερινό πόλεμο. Είναι σε τέτοιες ταραγμένες περιόδους, στις οποίες πολλές χιλιάδες άνδρες δίνουν ηρωικά τη ζωή τους για μια ιδέα, που πρέπει να δείξουμε σε αυτούς τους ανθρώπους τη γενναιοδωρία, το μεγαλείο και την ομορφιά του Αναρχικού ιδεώδους: Κοινωνική δικαιοσύνη που πραγματοποιείται μέσω της ελεύθερης οργάνωσης των παραγωγών· πόλεμος και μιλιταρισμός καταργημένοι για πάντα· και απόλυτη ελευθερία κερδισμένη μέσω της κατάργησης του Κράτους και των καταστροφικών οργάνων του.
Υπογεγραμμένο από: Leonard D. Abbott, Alexander Berkman, L. Bertoni, L. Bersani, G. Bernard, G. Barrett, A. Bernardo, E. Boudot, A. Calzitta, Joseph J. Cohen, Henrry Combes, Nestor Ciele van Diepen, F.W. Dunn, Ch. Frigerio, Emma Goldman, V. Garcia, Hippolyte Havel, T.H. Keell, Harry Kelly, J. Lemaire, E. Malatesta, H. Marques, F. Domela Nieuwenhuis, Noel Panavich, E. Recchioni, G. Rijnders, I. Rochtchine, A. Savioli, A. Schapiro, William Shatoff, V.J.C. Schermerhorn, C. Trombetti, P. Vallina, G. Vignati, Lillian G. Woolf, S. Yanovsky.
Αυτό το μανιφέστο δημοσιεύτηκε από το Διεθνές Αναρχικό Κίνημα και θα εκτυπωθεί σε πολλές γλώσσες και θα εκδοθεί σε μορφή φυλλαδίου
Λονδίνο, Φεβρουάριος 1915
Σημειώσεις:
1) Τάγματα ανεπιθύμητων στην ουσία. Είχαν κυρίως δράση εκστρατευτική καθότι εμπλέκονταν στις αποικιακές συγκρούσεις στη Βόρεια Αφρική. Σε αυτά τα τάγματα συμμετείχαν κατάδικοι και στρατιώτες με σοβαρά πειθαρχικά παραπτώματα. Το όνομα προέρχεται από ένα γαλλικό τυχερό παιχνίδι, ανάλογο του Λόττο.
2) Εννοεί τους Αφρικανούς που στέλνονταν υποχρεωτικά στα πεδία της μάχης ως σώματα του Γαλλικού Κράτους